کتاب 101 Clear Contradictions in the Bible نوشتة شبیر علی، به بررسی 101 تناقض عهدین پرداخته است. در مقابل، چهار مبلّغ مسیحی به آن پاسخ داده اند. این دفاعیه، مشتمل بر مقدمه ای است که مقالة پیش رو درصدد است تا آن را به شیوة توصیفی تحلیل و بررسی کند. این مقاله با پاسخ به این مقدمه نشان داد که نمی توان وجود تناقض در کتاب مقدس را انکار کرد و نیز نشان داد که نمی توان با استناد به اینکه کتاب مقدس الهام است و آیات قرآن نیز آن را تصدیق کرده است، برای کتاب مقدس اعتبار و حجیت ثابت کرد. مطلب دیگر اینکه، چه پاسخ نویسندگان درست باشد یا نباشد، دیدگاه مسلمانان دربارة کتاب مقدس تغییر نخواهد کرد؛ یعنی اعم از اینکه تناقض در کتاب مقدس باشد یا نباشد، مسلمانان برای کتاب مقدس اعتبار مطلق قائل نیستند؛ بلکه قرآن کتاب مقدس را فی الجمله تصدیق کرده است.

کتاب مقدس به منزله ی متن مبنا در دو دین یهودیت و مسیحیت از اهمیت بسیاری برخوردار است. در قرن بیستم ظهور نظریات جدید در حوزه ترجمه راه را برای ورود نگرشی نو، مبتنی بر اصول و ارزش های برابر خواهانه، به ترجمه ی کتاب مقدس هموار کرد. در برخی ترجمه های جدید مترجمان کوشیدند با حذف عناصر جنسیتی، بازنگری در الگوهای قدرت و به کاربردن زبانی شمول گرا مطابق با معیارها و ارزش های عصر جدیداز انحصارگرایی و مردسالاری حاکم بر کتاب مقدس بکاهند. پژوهش پیش رو، ضمنبررسی اجمالی مبانی نظری در حوزه ترجمه، بر آن استبا ارایه توضیحات و مثال هایی عینی ورود اندیشه برابری خواهی را به حوزه ترجمه ی کتاب مقدس و بازتاب آن را در ترجمه هایی موسوم به ترجمه های شمول گرا نشان دهد و در نهایت توفیق آن را از منظربرابری خواهی جنسیتی بررسی کند.

در کتاب مقدس که مجموع «عهد عتیق» و «عهد جدید» است، نام عیلام، یکی از حکومت های باستانی ایران، بارها ذکر شده است. در این کتاب، نخستین بار نام عیلام به عنوان یکی از نوادگان نوح آمده است. پس از آن بارها به شخصیتی به نام عیلام و یا خاندان عیلام برمی-خوریم. غیر از نام عیلام که به شخصی بدین نام اطلاق شده، نام کدورلعومر نیز در سفر آفرینش، کتاب ژوبیلی ها و کتاب جاشر ذکر شده است. این شاه عیلامی حاکم نیرومندی بود که بر مخالفان خود چیره شد و آنان را تحت فرمان خود در آورد. افزون بر نام عیلام، چه به عنوان شخصی به این نام و چه به عنوان سرزمین و واحد سیاسی مستقل، نام شوش و الیمایی نیز در کتاب مقدس و کتاب های مردود ذکر شده است. در کل چنین به نظر می رسد که عیلام و عیلامیان نقشی مهم در تاریخ اقوامی که نگارنده اسفار گوناگون کتاب مقدس بوده اند، بازی کرده اند. هرچند گاهی پیشگویی هایی درباره نابودی و هلاکت ایشان شده است.

چکیده فارسی:بررسی «کتاب مقدس» از موضوعات چالشی و مهمی است که امروزه، به ویژه با گسترش تبلیغات مسیحی، بسامد ابتلای بالایی یافته است و شایسته می نماید تا از منظر فقهی، بازکاوی گردد. مع الوصف، برای آنکه داوری فقهی در این مساله، قرین دقت گردد، ضروری است تا پاره ای از مباحث الهیاتی درباره کتاب مقدس نیز روشنی یابد. لذا، تبیین آیات تورات و انجیل، و نیز دیدگاه آن درباره برخی مباحث کلامی مانند «خداوند» و «پیامبران» مطمح نظر قرار گرفت و سپس، ماهیت و جایگاه «عهدین» از نگاه و داوری قران کریم در یک مقطع، قرین نقادی آن از منظر صاحب نظران الهیات در غرب اندیشه ها گردیده است. از دیدگاه فقهی نیز، با نقد مدعای برخی محققان مبنی بر عدم صدق کتب ضلال بر این مجموعه، به نقد استدلالی آن پرداخته می شود. بنابراین، به سبب ماهیت خاص نوشتار حاضر، روش خاصی، بر این پژوهش سایه افکنده است؛ البته، با این تفاوت که در مباحث موضوع شناسی، مباحث کلامی، نقش پایه ای و نخستین را داراست. رهاورد پژوهش آن است که با توجه به قرائن و شواهد موجود، به ویژه تناقضات درونی که مورد اعتراف دانشمندان الهیات غربی است، کتاب مقدس، فاقد عصمت لفظی، و نوشته ای برساخته و بشری است و از نظر فقهی نیز با توجه به مضامین غیر حقیقی که درباره خداوند و پیامبران در آن وجود دارد، بسان کتب ضلال محسوب شده و حرمت حفظ آن در معنای عام خود، شامل هر نوع فعالیت و برنامه ای است که در راستای ماندگاری و احیای آن تلقی گردد.   چکیده عربی: دراسة الکتاب المقدس من الموضوعات المهمة التی اصبحت الیوم و لاسیما بعد انتشار الدعایات المسیحیة من المسائل الابتلائیة التی تستحق اعادة النظر فیها من الناحیة الفقهیة، ولاجل ان تصطحب النظرة الفقهیة شیئا من الدقة فمن الضروری توضیح قسما من المباحث الکلامیة المرتبطة بالکتاب المقدس.لذا فان تفسیر ایات التوارة و الانجیل وبیان رؤیتهما تجاه بعض المباحث الکلامیة المتعلقة بالباری عز وجل والانبیاء اصبح الیوم محطا للانظار، یتعرض هذا المقال فی قسم من ابحاثه الی حقیقة ومکانة (التوارة والانجیل) بحسب تقییم القران الکریم ووجهة نظره، و کذلک مناقشته من وجهة نظر الکلامیین الغربیین.وتتعرض هذه الدراسة من الناحیة الفقهیة الی النقد الاستدلالی من خلال مناقشة دعوی بعض المحققین المبتنیة علی اساس ان کتب الضلال لا تنطبق علی هذین الکتابین. وبناء علی هذا فحیث ان حقیقة هذا المقال فقهیة فالصبغة الفقهیة الخاصة المتداولة هی التی تطغی علی هذه الدراسة وبطبیعة الحال مع فارق هو ان المباحث الکلامیة لها الدور الاساسی والاولی فی تشخیص الموضوعات.محصل هذه الدراسة هی انه مع الالتفات الی القرائن والشواهد الحالیة، لا سیما التناقضات الداخلیة التی یعترف بها الکلامیون من علماء الغرب، ان الکتاب المقدس یفتقد العصمة اللفظیة و هو کتاب مؤلف من کلام البشر، وهو یعد من الناحیة الفقهیة نظرا لوجود المسائل المزیفة بشان الله والانبیاء من جملة کتب الضلال.

موضوع اصلی مقاله، تاویل حکایت شیخ صنعان است. بدین منظور ابتدا تاویل و تفسیرهای موجود از این حکایت را بررسی کرده و نکات مثبت و احیانا ضعف هر مورد را نشان داده ایم. در این میان، به آثار منوچهر مرتضوی، دکتر زرین کوب، دکتر پورنامداریان و جلال ستاری توجه بیشتری داشته ایم. سپس و در قسمت دوم مقاله، به ارایه تاویل خودمان از حکایت پرداخته ایم که اساسا متفاوت است با تاویلهای دیگر. در تاویل ما عشق شیخ لزوما تزکیه بخش نیست، بلکه به منزله گرفتاری در هواجس نفسانی است. برای تبیین تاویل از شیوه تحلیل ساختاری بهره گرفته ایم و حکایت را درسه موقعیت و دو مرحله انتقال بررسی کرده ایم. در موقعیت نخست، شیخ صنعان، پیری صاحب کمال است. در موقعیت دوم، مردی درافتاده به دام نفس و سرانجام در موقعیت سوم، پیری ره یافته. در تاویل ما تمام اجزای حکایت در نظر گرفته شده و معنای نمادین تک تک اجزا را ذکر کرده ایم.

با اینکه کلمه فرهنگ در شعر خاقانی و سعدی مطرح شده و در دوره صفوی هم می توان نشانه هایی از فتنه گری چشم فرنگی را در شعر فارسی ردیابی کرد و نشان داد، اما نقطه عطف تعامل ایران با غرب، دوره مشروطه است. در این دوره، رود خروشان فرهنگ غربی- مسیحی با همه ظرفیت به طرف ایران سرازیر گردید و در نتیجه آن، «کتاب مقدس» در ادبیات مدرن ایران که شدیدا متاثر از فرهنگ غربی بوده، به گونه ای گسترده مطرح شد. در این مقاله بازتاب و تاثیر «کتاب مقدس» در شعر نو در چند شکل بررسی شده است:الف) زمینه ها: ادبیات مقاومت، زمینه های غنایی؛ب) شیوه ها: تاثیر پذیری واژگانی، ساختارهای ادبی؛ ج) قصص: داستان آفرینش، داستان مسیح و ...

امروزه همه فرهیختگان و باورمندان به ادیان الهی برای نیل به تفاهم و همزیستی دینی و انسانی، مراوده و گفتگوی دانشمندان مذهبی را لازم می دانند و تاکید می کنند که انجام این گفتگو ها موجب پیدایش حس تفاهم و درک حقیقی دینی خواهد شد. طبیعی است که محور اصلی این گفتگو ها متون مقدس و حیانی است. در این میان قرآن کریم و کتاب مقدس بیشترین پیروان الهی را به خود اختصاص داده اند. از این رو، یکی از محورهای اصلی، گفتگوی بین ادیان خواهد بود. این مقاله مفهوم معجزه، عناوین و اهداف آن و مصادیقش را در تورات و انجیل و قرآن مورد جستجو قرار داده، بر باورهای مشترک بین مسلمانان و پیرامون کتاب مقدس توجه ویژه دارد.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

پیامبری و پیامبران، یکی از برجسته ترین حوزه های معنایی مشترک قرآن و کتاب مقدس است. مقاله حاضر، که به دنبال بررسی معنی و کاربرد دو واژه کلیدی این حوزه؛ یعنی «نبی» و «رسول» است، با نگاهی به کمبودهای ناشی از بسنده نمودن به بررسی های درون متنی، یافتن پاسخ شایسته برای این پرسش را، به بررسی تاریخی و تطبیقی مفهوم و مصداق «نبی» و «رسول» در کتاب مقدس نیز نیازمند می داند. بدین ترتیب، این مقاله نشان می دهد؛ دو اصطلاح تخصصی «نبی» و «رسول»، بسی پیش تر از قرآن، در دیگر متون مقدس ادیان ابراهیمی نیز در معانی و کاربردهایی همانند با قرآن، به کار رفته اند، و معنی و کاربرد قرآنی آن ها نیز در همین راستاست. این پژوهش، افزون بر هماهنگی معنی و کاربرد واژگان یادشده در کتاب مقدس و قرآن؛ گسترش مفهومی و مصداقی این حوزه معنایی در قرآن نسبت به کتاب مقدس را نیز نشان می دهد.

پرسش های مهم پیشاروی «الهیات مادرانگی» چنین هستند: پرسش نخست: چه رابطه ای میان «مادرانگی» و «زنانگی» برقرار است؟ «آیا مادری جزء ضروری یا جنبه ذاتیِ زنانگی است»، به گونه ای که اگر زنی خود را از مادر بودن رها سازد، معنایش این باشد که از زن بودن خود جدا شده است؟ اگر این گونه باشد، آن دسته از زنانی که نمی توانند بچه دار شوند یا نمی خواهند بچه دار شوند، زنِ کامل یا حتی زن به حساب نمی آیند؟ پرسش دوم: چه رابطه ای میان «دغدغه مادرانگی» و «شغل زن» وجود دارد؟ یک مادر چگونه می تواند میان «زندگی حرفه ای» و «زندگی مادرانۀ» خود تعادل مناسبی برقرار کند؟ آیا مشارکت زن در اجتماع نظام طبیعی الهی را نقض می کند؟ آیا تحصیل و اشتغال زن به طراحی الهی از تن و بدن زنانه تعدی می کند؟ پرسش سوم: آیا «مادرانگی» یک هویت «واسطه» است یا یک هویت «مستقل»؟ آیا مادر به دلیل این که واسطه الهی برای آفرینش است، از خود هیچ هویت مستقلی ندارد؟ شاید این یکی از مفروضات جامعه مردسالار یا استعمار مردانه باشد. «الهیات مادرانگی در مسیحیت» در واکنش به این پرسش ها شکل گرفت و گسترش یافت و ادبیات گسترده ای را تحت عنوان «Motherhood Theology» ارائه کرد. در اسلام الگوی متمایز و شناخته شده ای از الهیات مادرانگی در اختیار نداریم، اما با تکیه بر همین الگوی استخراج شده از الهیات مادرانگی در مسیحیت، به سراغ قرآن کریم و سیره پیشوایان دین می روم تا طرح کلی الهیات مادرانگی را ترسیم کنم. باشد که بعدها این طرح نو بیشتر ساخته و پرداخته شود.